Szema Jisrael. Słuchaj Izraelu – żydowskie wyznanie wiary i miłości, medytacja umysłu otwartego na doświadczenie jedności Boga,  świadoma deklaracja żydowskiej tożsamości. Modlitwa bez intencji jest jak ciało bez duszy – wypowiada się ją powoli, w skupieniu, zasłaniając oczy, na tyle głośno, by ją słyszeć. Tylko tak otworzymy bramy Nieba. Tylko taka modlitwa przynosi Pokój.

Ahava. Miłość: do życia i do kultury żydowskiej. Wokół niej się jednoczymy i tworzymy wspólnotę. Potrzeba nam zwyczajnej, nieuskrzydlonej, namacalnej, codziennej miłości. To ona uczy nas szczerego współczucia, bez którego świat jest pustym naczyniem. Słuchaj, Izraelu, głosu miłości i przemawiaj do świata jej głosem. Oby świat cię usłyszał. I wysłuchał.

Wykłady 33. FKŻ  skupiały się wokół głównego hasła tegorocznej edycji – Szema Jisrael.  O samej modlitwie, ale też o płynącej z niej nauce, znaczeniu dla każdego z nas, osobistym doświadczeniu mówili: Rabin Boaz Pash, prof. Stanisław Krajewski, Monika Krajewska i Janusz Makuch, a o mistycznym jej znaczeniu dyskutowali rabinka Małgorzata Kordowicz i o. Wacław Oszajca SJ.

Spotkania literackie to m.in. premiera pierwszej monografii pogromu krakowskiego 1945 autorstwa prof. Joanny Tokarskiej-Bakir oraz spotkanie z izraelskim pisarzem Yakovem Z. Mayerem. Jeremiah Lockwood i dr Michał Jaczyński przywołali w swoich muzycznych prezentacjach przedwojenną muzykę kantoralną oraz rozrywkową, tworzoną przez Żydów. O współczesnym Izraelu, wydarzeniach ostatnich miesięcy  i ich konsekwencjach mówili: Ben Dror Yemini, Shana Penn i Moses Libitzky, Chen Malca – ocalona z festiwalu SuperNova oraz dr Yacov Livne, Ambasador Izraela w Warszawie.

Warsztaty były zdominowane przez muzykę – nie mogło być inaczej, skoro w tytule 33. FKŻ jest słowo 'słuchaj’! Warsztaty prowadzili: Deborah Strauss (muzyka jidysz), kantor Jeff Warschauer (śpiew jidysz), Paweł Szamburski (niguny), Nissim Lugasi (pijuty), Elad Levi (śpiew marokański) i wspólnie: Alan Bern, Sveta Kundish, Mark Kovnatskiy (warsztaty pieśni jidysz Kadii Mołodowskiej). Bartek Kieżun zabrał naszą publiczność w podróż śladami potraw Żydów różnych krajów basenu Morza Śródziemnego, Ewa Gordon pomogła zgłębić tajniki alfabetu hebrajskiego i kaligrafii, a Natalia Iwaniec – uczyła zrozumienia swojego ciała techniką gaga opracowaną przez Izraelczyka Ohada Naharina.

Zupełnie nowatorskie warsztaty przygotował i poprowadził specjalnie dla FKŻ  Rafał Mazur – stworzył on cykl spotkań uczących głębokiego słuchania: jak słychać, aby usłyszeć.

WYSTAWY

W Synagodze Wysokiej podczas 33. Festiwalu Kultury Żydowskiej pokazaliśmy objazdową wersję wystawy przygotowanej przez ANU Museum of Jewish People w Tel Awiwie, zatytułowanej October Seventh. Na wystawie, pokazaliśmy reprodukcje prac izraelskich artystów, stworzone jako odpowiedź i reakcja na tragedię 7 października na południu Izraela. Pracom plastycznym towarzyszyła ścieżka dźwiękowa, złożona z piosenek skomponowanych po 7 października lub też takich, które nabrały nowego znaczenia po tragedii.

Kolejna wystawa festiwalowa została przygotowana przez Shefter Gallery i prezentowała wystawę site-specific Pendulum, stworzoną przez artystę z Jerozolimy – Meydada Eliyahu. Najstarsza żydowska galeria na Kazimierzu – Szalom – prztygotowała specjalnie na 33. edycję FKŻ wystawę polskiej artystki Miriam Tajcher, zatytułowaną The War Next Door.

PROJEKCJE FILMÓW

Wspomnianemu wcześniej spotkaniu z Chen Malca, uratowaną z festiwalu 7 października, towarzyszyła projekcja filmu dokumentalnego SuperNova, składającego się głównie z materiałów nagranych telefonami komórkowymi przez uczestników tego wydarzenia. W kibucu Be’eri, zg ladoznym przez terrorystów, urodził się natomiast Adam Kalderon – reżyser filmu The Swimmer, który pokazaliśmy w krakowskim centrum społeczności LGBTQ+ DomEQ.

Trzeci film pokazany na 33. FKŻ to dokument o ocalałem z Holocaustu Evie Libitzky The Assembly. Po filmie, zrealizowanym w dużej mierze na krakowskim Kazimierzu odbyło się spotkanie z Mosesem Libitzky, synem Evy.

Szczegółowa lista sponsorów, darczyńców i partnerów 33. FKŻ znajduje się pod tym linkiem.

KONCERTY, IMPREZY DJskie

21. Koncert inauguracyjny 33. FKŻ / Maya Belsitzman & Matan Ephrat feat. Cracow Golden Quintet: Maya Belsitzman – wiolonczela, Matan Ephrat – perkusjonalia, Natalia Jarząbek – flet, Kamil Kuc – obój, Tomasz Sowa – klarnet, Konrad Gołda – waltornia, Małgorzata Wygoda – fagot. Koncert w intencji powrotu izraelskich zakładników. Koncert powstał specjalnie na zamówienie FKŻ.
22. Shtern faln. Spadające gwiazdy / The Kadya Trio: Sveta Kundish – śpiew, dr Alan Bern – kompozytor, dyrygent, fortepian, akordeon, Mark Kovnatskiy – skrzypce. Koncert pod patronatem Fundacji Współpracy Polsko – Polska premiera projektu.
23. Śniąc o przeszłości: Zaklęte w dźwiękach / The Sway Machinery: Jeremiah Lockwood - gitara i śpiew, Yuli Yael Be’eri -  gitara basowa i śpiew, John Bollinger - perkusja, Stuart Bogie - saksofon, Kenny Warren - trąbka. Polska premiera koncertu
24. Nizozot / Bastarda Trio: Paweł Szamburski – klarnet, Tomasz Pokrzywiński – wiolonczela, Michał Górczyński – klarnet kontrabasowy
25. DJ party / squal: Krzysztof Podolak
26. Voices of Yemen: Moshe Harir – śpiew, perkusjonalia, Yair Tzabari – śpiew, perkusjonalia, oud, Aviad Yihye – śpiew, perkusjonalia, Ravid Kahalani – śpiew, perkusjonalia, Boaz Gatka – śpiew, perkusjonalia, Amitai Aricha – śpiew, perkusjonalia, Rony Iwryn – perkusjonalia, Shanir Ezra Blumenkranz – gitara basowa, Ofer Mizrahi – gitara, Dan Mayo – perkusja. Polska premiera koncertu.
27. DJ party / kaj’t: Szymon Tuszewski
28. Alex Roth’s Cut the Sky: Alex Roth – gitara, nagrania terenowe, efekty, Mikołaj Trzaska – saksofony, klarnet, Hubert Zemler – perkusja
29. DJ party / DJ Pietro Elettro: Piotr Mróz
30. Adon Olam / Maqamat: Elad Levi – skrzypce, dyrektor muzyczny, Nissim Lugasi – śpiew, perski tar, Yohai Cohen – śpiew, Wassim Odeh – oud, Niri Sadeh – ney, Avishag Neriya – altówka, Gaya Sela – instrumenty klawiszowe, Adam Chichportich – lavta, gitara elektryczna, Tiferet Teimans – klarnet, Daniel Merran – skrzypce, Tamar Arad – kanun, Ido Levi – gitara basowa, Itamar Panai – perkusja, Amitai Ezroni – perkusjonalia. Koncert dedykowany Tadowi Taube, zorganizowany we współpracy z Taube Philanthropies. Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
31. Koncert na przywitanie Szabatu / Maya Belsitzman i Matan Ephrat. Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
32. Night Session: The Sway Machinery & guests
33. DJ party /  DIG – drum is god: MLDVA DJs & Estropical
34. An Eastern Jewish Fantasia / Maqamat Master Ensemble: Nissim Lugasi – śpiew, Niri Sadeh – flet ney, Elad Levi – skrzypce, Wassim Odeh – oud, Gaya Sela – instrumenty klawiszowe, Tamar Arad – kanun, Ido Levi – gitara basowa, Amitai Ezroni – perkusja. Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
35. Yemen Blues: Ravid Kahalani – śpiew, guimbri, Shanir Ezra, Blumenkranz – gitara, Dan Mayo – perkusja, Rony Irwyn – perkusjonalia
36. Klezmer! Muzyka, śpiew i taniec – międzypokoleniowa impreza klezmerska / Deborah Strauss, kantor Jeff Warschauer oraz uczestnicy warsztatów. Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
37. DJ party / DJ Gondi: Keren Rotstein
38. Bach w synagodze / Jarek Bester (akordeon). Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
39. Alchemia Afterparty
40. Klasyka w południe: Efnt Dem Toyer. Otwórzcie drzwi! / The Strauss / Warschauer Duo. Koncert dedykowany błogosławionej pamięci Zygmuntowi Rolatowi, Projekt powstał na zamówienie FKŻ, światowa premiera.
41. Tanga hebrajskie / Warszawskie Combo Taneczne, Karen Malka, Boris Martzinkovski: Karen Malka – śpiew, Boris Martzinovsky - akordeon, Warszawskie Combo Taneczne: Jan Emil Młynarski – śpiew / bandżola, Piotr Zabrodzki – śpiew / banjo, Anna Bojara – piła, Karol Szczubełek – gitara, Tomasz Duda – baryton sax / klarnet, Maurycy Idzikowski – trąbka, Wojtek Traczyk – kontrabas, Mateusz Niwiński – skrzypce. Koncert dedykowany pamięci dr. Jana Kulczyka, zorganizowany we współpracy z Panią Dominiką Kulczyk oraz The Kulczyk Foundation. Światowa prapremiera projektu.
42. MLDVA & Çınar Timur: Çınar Timur – gitara, wokal, Wojciech Długosz – bębny, Tomasz Jurecki – bas, Dominik Bieńczycki – klawisze, skrzypce 

Koncerty z Muzeum Inżynierii i Techniki oraz z Namiotu FKŻ były transmitowane na żywo na stronie 33.jewishfestival.pl i są dostępne nieodpłatnie w zakładce Transmisje.

WYKŁADY, SPOTKANIA, PREZENTACJE

1. Maiseleh – opowieści wolontariuszy FKŻ. Audiobook o żydowskich legendach według Macherów / Justyna Biernat & The Machers. Wydarzenie finansowane ze środków Unii Europejskiej poprzez Europejski Korpus Solidarności
2. Żydowscy adwokaci w przedwojennym Krakowie./ Bartosz Heksel, Justyna Nowicka
3. Golden Ages: Hassidic Singers and Cantorial Revival in the Digital Era / Jeremiah Lockwood
4. Szema Jisrael – Słuchaj, Izraelu / Janusz Makuch
5. Szema Jisrael: początek i koniec życia / Rabin Boaz Pash
6. Potrzeba nam nowych pieśni! Muzyka i taniec nowohebrajski na scenach międzywojennej Europy / dr Michał Jaczyński
7. Szema Jisrael: Jak kabalista recytuje tę modlitwę? / Rabin Boaz Pash
8. Kocia muzyka. Chóralna historia pogromu krakowskiego. / Joanna Tokarska-Bakir, prowadzenie: Konstanty Gebert
9. Dziękując za duszę i błyskawicę / Monika Krajewska
10. Czy kończy się złoty wiek amerykańskich Żydów? Jak zrozumieć dzisiejszy antysemityzm w USA / Shana Penn, Moses Libitzky
11. Co ma usłyszeć Izrael dzisiaj? / Stanisław Krajewski
12. Żydowscy uchodźcy z krajów arabskich / Ben-Dror Yemini
13. Spotkanie z Yacovem Livne, Ambasadorem Izraela w Polsce; prowadzenie Jacek Stawiski
14. Z Nechemią przez historię /Yakov Z. Mayer, prowadzenie: Karolina Przewrocka – Aderet
15. Biblia jako podręcznik mistyki. Kiedy Biblia pomaga, a kiedy przeszkadza w kontakcie z Bogiem? / Rabinka Małgorzata Kordowicz, o. Wacław Oszajca SJ, prowadzenie: Artur Sporniak
    Spotkanie zorganizowane we współpracy z Tygodnikiem Powszechnym.
16. Pendulum – spotkanie z artystą /Meydad Eliyahu, Tal Schwartz
17. SuperNova Festival – spotkanie z Chen Malca, ocalałą z masakry 7 października, prowadzenie: Revital Malca
18. Spotkanie z Mosesem Libitzkym po projekcji filmu o jego matce – Ewie Libitzky, prowadzenie: Shana PennWszystkie wykłady powstały specjalnie dla 33. FKŻ. Wykłady odbywające się w Namiocie FKŻ były tłumaczone symultanicznie i  transmitowane na żywo na stronie 33.jewishfestival.pl i są dostępne nieodpłatnie w zakładce Transmisje.
    

WARSZTATY

1. Ukryta mądrość alfabetu hebrajskiego. Od Alef do Taw – mistyczne znaczenie 22 liter alfabetu hebrajskiego. Bóg rozmawia z literami / Ewa Gordon
2. Ukryta mądrość alfabetu hebrajskiego.Alfabet hebrajski jako tworzywo Dzieła Stworzenia  / Ewa Gordon
3. Ukryta mądrość alfabetu hebrajskiego. Gematria, atbasz i inne metody interpretacji alfabetu hebrajskiego. Tora jako system liczbowy /Ewa Gordon
4. Gaga / People / Natalia Iwaniec  – 4 spotkania
5. Wandering Sound – Wędrując dźwiękiem – warsztaty głębokiego słuchania / Rafał Mazur – 3 spotkania
6. Chasydzkie niguny /Paweł Szamburski
7. Pieśni jidysz Kadii Mołodowskiej / The Kadya Trio: dr Alan Bern, Svetlana Kundish, Mark Kovnatskiy
8. Warsztaty kulinarne Kuchnia Żydów włoskich /Bartłomiej Kieżun
9. Warsztaty kulinarne Kuchnia Żydów greckich / Bartłomiej Kieżun
10. Warsztaty kulinarne Kuchnia Żydów hiszpańskich /Bartłomiej Kieżun
11. Warsztaty kulinarne Kuchnia Żydów portugalskich /Bartłomiej Kieżun
12. Muzyka klezmerska. Warsztaty instrumentalne dla wszystkich / Deborah Strauss – 3 spotkania
13. Pieśni jidysz. Warsztaty dla osób śpiewających w każdym wieku / kantor Jeff Warschauer – 3 spotkania
14. Święte pieśni Żydów marokańskich / Elad Levi
15. Techniki śpiewu w kulturach Bliskiego Wschodu oraz żydowskich pijutach / Nassim Lugasi

Wszystkie warsztaty powstały specjalnie dla 33. FKŻ i były tłumaczone konsekutywnie.

ZWIEDZANIA

1. Synagogi Kazimierza / Anna Kiesell / Agi Legutko / Paulina  Żelazko – łącznie 8 zwiedzań w jęz. polskim i angielskim
2. Szlakiem krakowskich mezuz / Janina Naskalska Babik – łącznie 2 zwiedzania w jęz. polskim i angielskim
3. Казімєж. Екскурсія по єврейському кварталу /Iryna Kamienieva
4. Szema – Głosy Kazimierza /Janusz Makuch. Zwiedzanie powstało specjalnie dla 33. FKŻ
5. Kazimierz i Podgórze – żydowskie dzielnice przedwojennego Krakowa / Anna Kiesell / Agi Legutko / Paulina  Żelazko – łącznie 6 zwiedzań w jęz. polskim i angielskim
6. Śladami Sary Szenirer w Krakowie / Janina Naskalska Babik / – łącznie 2 zwiedzania w jęz. polskim i angielskim. Zwiedzanie powstało specjalnie dla 33. FKŻ
7. Kraków MIriam Akavii / Janina Naskalska Babik- łącznie 2 zwiedzania w jęz. polskim i angielskim
8. Żydowski Kraków / Anna Kiesell / – łącznie 2 zwiedzania w jęz. polskim i angielskim
9. Подгуже. Екскурсія вулицями краківського гетто / Iryna Kamienieva

PROJEKCJE FILMÓW

1. The Swimmer, reż. Adam Calderon / Izrael, 2021
   Projekcja filmu zorganizowana we współpracy z Federacją Znaki Równości
2. The Assembly, reż. Hershey Felder / USA, 2022
3. SuperNova, reż. Yossi Bloch, Duki Dror / Israel, 2023

WYSTAWY 

1. The October Seventh / wystawa ANU – Museum of the Jewish People w Tel Awiwie
2. Pendulum /Meydad Eliyahu / kuratorka: Tal Schwartz
   Wystawa zorganizowana we współpracy z  Shefter Gallery 
3. The War Next Door / Miriam Tajcher
   Wystawa zorganizowana we współpracy z Galerią Szalom 

INNE

1. Ceremonia Chroniąc Pamięć, zorganizowana wspólnie z Funduszem Michaela F. Traisona dla Polski, Żydowskim Muzeum Galicja i JCC Krakow

zdjęcia: Edyta Dufaj, Wojciech Krysiak, Michał Ramus

realizacja nagrań video, streaming: Eventstream

produkcja wydarzeń: Agencja Artystyczna DUO s.c., ZTE Grupa s.c.